Van over het graf

'Deze man is nu de auteur van een prachtige autobiografie, geschreven in de vorm van brieven aan en oude Russische vriend,' schreef Karel van het Reve in zijn Geschiedenis van de Russische literatuur. Daarmee is van het Reve voor Nederland de ontdekker van Petsjerin (1807-1885). Petsjerins unieke memoires zijn eenmaal in het Russisch uitgegeven door Kamenev.
Petsjerin verliet Rusland voor Poesjkins dood. In zijn vaderland, waar hij zich tot hoogleraar had opgewerkt, had hij uren over de Europese landkaart gebogen gezeten: 'Frankrijk, België, Engeland! Mijn verbeelding vulde de verschillende gekleurde vlakken met leven - al die werelden, departementen, kantons!' Hij ergerde zich gruwelijk aan de slechte Russische reputatie in het buitenland: 'Men houdt ons voor Hunnen die Europa met een nieuwe barbarij bedreigen.' In 1840, na eest een tijdlang met communistische ideeën gesympatiseerd te hebben, treedt Petsjerin in België toe tot de redemptoristen. Hij trekt door Nederland, Engeland, Schotland en Ierland, waar hij onder meer actie voert tegen protestantse bijbels en onzedelijke blaadjes.
In zijn in korte, heftige fragmenten geschreven autobiografie komen we tal van intrigerende revolutionaire activisten van de tweede garnituur tegen, alsook oplichters en avonturiers, kleine burgers, proletariërs en verknipte monniken. De Nederlandse uitgave van de volledige tekst is de eerste die er buiten Rusland verschijnt.