Congo

David van Reybrouck won De Gouden Ganzenveer 2014 voor ‘zijn veelzijdigheid en bezielende wijze van schrijven’. De Gouden Ganzenveer wordt toegekend aan een persoon of instituut vanwege zijn of haar grote betekenis voor het geschreven en gedrukte woord in Nederland.

Congo werd bekroond met de Libris Geschiedenisprijs 2010 en de AKO literatuurprijs.

Het is op 30 juni 2010 vijftig jaar geleden dat Congo onafhankelijk werd van België. Van 1885 tot 1908 had het dienstgedaan als privéterrein van koning Leopold II. Genadeloze uitbuiting en miljoenen slachtoffers waren het gevolg.

De kolonisatie door de staat België die erop volgde, zorgde voor industrialisatie en vooruitgang, naast paternalisme en betutteling. De onverhoedse overgang van kolonie naar onafhankelijke staat rond 1960 is een adembenemend verhaal vol idealisme, bruuske gebeurtenissen, gekonkel en politieke moorden. Het nieuwe land stortte zich in een turbulent avontuur dat steeds wilder en chaotischer werd en na tweeëndertig jaar dictatuur onder Mobutu leidde tot een van de dodelijkste conflicten sinds de Tweede Wereldoorlog.

David Van Reybrouck beschrijft voor het eerst de hele roerige geschiedenis van het land, van 1850 tot 2010, van ruim vóór de komst van de ontdekkingsreiziger Stanley tot de invloed van China, Obama en de recente economische crisis. Hij baseert zich niet alleen op zeldzaam archiefmateriaal en baanbrekend onderzoek over alle mogelijke deelaspecten, maar vooral ook op honderden interviews die hij in Congo, China en Europa afnam.

Zijn ooggetuigen gaan van eeuwlingen tot kindsoldaten, van rebellenleiders tot smokkelaars, van ministers tot maniokverkoopsters. Hun verhalen heeft Van Reybrouck in zijn grote geschiedenis geïntegreerd. Het resultaat is een bijzondere beschrijving van anderhalve eeuw Congo, een meeslepende geschiedenis die systematisch het perspectief van de Congolezen belicht.